---

Կարգաւորութիւն հասարակաց աղօթից Երեկոյի ժամուն,
որ կատարի ի դէմս Որդւոյն Աստուծոյ, որ էջ ի խաչէն եւ պատեալ պաստառակալաւ՝ եդաւ ի գերեզմանի

Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն:

Հա՛յր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն Քո: Եկեսցէ արքայութիւն Քո: Եղիցին կամք Քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տո՛ւր մեզ այսօր: Եւ թո՛ղ մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի՛ տանիր զմեզ ի փորձութիւն: Այլ փրկեա՛ զմեզ ի չարէ: Զի Քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն:

Ես առ Աստուած կարդացի, եւ Նա լուաւ ինձ յերեկոյս, ի վաղորդայն եւ ի հասարակ աւուր:
Սպասէի Աստուծոյ իմոյ եւ ակն ունէի Կենարարին, որ փրկէ զծառայս Իւր եւ կեցուցանէ:
Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք. ընկա՛լ, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՍԱՂՄՈՍ ՁԵ
Խոնարհեցո՛, Տէ՛ր, զունկն Քո եւ լո՛ւր ինձ, զի աղքատ եւ տնանկ եմ ես:
Պահեա՛ զանձն իմ սուրբ, Տէ՛ր. փրկեա՛ զծառայս Քո, Աստուա՛ծ իմ, որ ի Քեզ յուսացայ:
Ողորմեա՛ ինձ, Տէ՛ր, զի առ Քեզ աղաղակեցի զօրհանապազ. ուրա՛խ արա զանձն ծառայի Քո, զի առ Քեզ, Տէ՛ր, համբարձի զանձն իմ.
Զի Դու, Տէ՛ր, քաղցր եւ ուղիղ ես, բազումողորմ առ ամենեսեան, որ կարդան առ Քեզ:
Ո՛ւնկն դիր, Տէ՛ր, աղօթից իմոց եւ նայեա՛ց ի ձայն խնդրուածաց իմոց:
Յաւուր նեղութեան իմոյ կարդացի առ Քեզ, եւ լուար ինձ:
Ոչ ոք է նման Քեզ յաստուածս, Տէ՛ր, եւ ոչ ոք է որպէս զգործս Քո:
Զամենայն ազգս, զոր արարեր, եկեսցեն եւ երկիր պագցեն առաջի Քո եւ փառաւոր արասցեն զանուն Քո յաւիտեան:
Մեծ ես Դու, Տէ՛ր, եւ առնես սքանչելիս եւ Դու միայն ես Աստուած:
Առաջնորդեա՛ ինձ ի ճանապարհի Քում, եւ գնացից ի ճշմարտութեան Քում, եւ ուրախ եղիցի սիրտ իմ երկնչել յանուանէ Քումմէ:
Խոստովան եղէց առ Քեզ, Տէ՛ր Աստուած իմ, բոլորով սրտիւ իմով, փառաւոր արարից զանուն Քո յաւիտեան:
Մեծ եղեւ ի վերայ իմ ողորմութիւն Քո, Տէ՛ր, եւ փրկեցեր զանձն իմ ի դժոխոց ներքնոց:
Աստուա՛ծ, անօրէնք յարեան ի վերայ իմ, եւ ժողովք հզօրաց խնդրեցին զանձն իմ եւ ոչ համարեցան զՔեզ Աստուած առաջի իւրեանց:
Այլ Դու, Տէ՛ր Աստուած իմ, գթած ես եւ ողորմած, երկայնամիտ, բազումողորմ եւ ճշմարիտ. նայեա՛ց առ իս եւ ողորմեա՛ ինձ:
Տո՛ւր զօրութիւն ծառայի Քո, կեցո՛ զորդի աղախնոյ Քո եւ արա՛ առ իս նշան բարութեան:
Տեսցեն ատելիք իմ եւ ամաչեսցեն, զի Դու, Տէ՛ր, օգնեցեր ինձ եւ մխիթարեցեր զիս:

Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Փա՜ռք Քեզ, Աստուա՛ծ, փա՜ռք Քեզ. յաղագս ամենայնի, Տէ՛ր, փա՜ռք Քեզ:
Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք. ընկա՛լ, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՍԱՂՄՈՍ ՃԼԹ
Ապրեցո՛ զիս, Տէ՛ր, ի մարդոյ չարէ. յառնէ անիրաւէ փրկեա՛ զիս:
Խորհեցան զանօրէնութիւն ի սիրտս իւրեանց, զօր ամենայն պատրաստեցան ի պատերազմ:
Սրեցին զլեզուս իւրեանց որպէս զօձի, եւ թոյնք իժից ի ներքոյ շրթանց նոցա:
Պահեա՛ զիս, Տէ՛ր, ի ձեռաց մեղաւորի. եւ ի մարդոյ չարէ փրկեա՛ զիս:
Խորհեցան խափանել զգնացս իմ, թաքուցին ամբարտաւանք որոգայթ ինձ:
Լարս ձգեցին որոգայթ ոտից իմոց, շուրջ զշաւղօք իմովք եդին ինձ զգայթակղութիւն:
Ասացի. «Տէր Աստուած իմ ես Դու. ո՛ւնկն դիր, Տէ՛ր, ձայնի աղօթից իմոց»:
Տէ՛ր, Տէ՛ր, զօրութի՛ւն փրկութեան իմոյ, հովանի՛ գլխոյ իմոյ յաւուր պատերազմի.
Մի՛ մատներ զիս, Տէ՛ր, ի ցանկութիւն մեղաւորաց, ոյք խորհեցան վասն իմ. մի՛ ընդ վայր հարկաներ զիս:
Զի մի՛ երբեք բարձրասցին, եւ խորհուրդք նոցա մի՛ կատարեսցին. վախճան կատարածի նոցա՝ վաստակ շրթանց իւրեանց ծածկեսցէ զնոսա:
Արկցես ի վերայ նոցա կայծակունս հրոյ եւ կործանեսցես զնոսա. ի տառապանաց մի՛ կարասցեն կեալ:
Մարդոյ լեզուանւոյ մի՛ յաջողեսցի ի վերայ երկրի, զայր մեղաւոր չարիք իւր որսասցեն ի կորուստ:
Ծանեայ, զի առնես, Տէ՛ր, դատաստան աղքատի եւ իրաւունս տնանկի:
Արդարք գոհասցին զանուանէ Քումմէ, բնակեսցեն ուղիղք առաջի երեսաց Քոց:

ՍԱՂՄՈՍ ՃԽ
Տէ՛ր, կարդացի առ Քեզ, եւ լո՛ւր ինձ. նայեա՛ ի ձայն աղօթից իմոց ի կարդալ իմում առ Քեզ:
Ուղիղ եղիցին աղօթք իմ որպէս խունկ առաջի Քո, Տէ՛ր, համբարձումն ձեռաց իմոց՝ պատարագ երեկոյի:
Դի՛ր, Տէ՛ր, պահապան բերանոյ իմոյ եւ դուռն ամուր՝ շրթանց իմոց, զի մի՛ խոտորեսցի սիրտ իմ բանիւ չարութեան:
Ի պատճառել զպատճառս մեղաց ընդ մարդս, ոյք գործեն զանօրէնութիւն. եւ ոչ եղէց կցորդ ընտրելոց նոցա:
Խրատեսցէ զիս արդարն ողորմութեամբ եւ յանդիման արասցէ. իւղ մեղաւորի մի՛ օծցէ զգլուխ իմ, եւ աղօթք իմ ի կամս նորա:
Արգելան մերձ առ վիմին դատաւորք նոցա. լուիցեն բանից իմոց եւ քաղցրասցին:
Որպէս թանձրութիւն հողոյ, զի սփռեալ է ի վերայ երկրի, ցրուեսցին ոսկերք նոցա մերձ ի դժոխս:
Առ Քեզ, Տէ՛ր, Տէ՛ր, են աչք իմ. ի Քեզ յուսացայ, Տէ՛ր. մի՛ հաներ զհոգի յինէն:
Պահեա՛ զիս յորոգայթէ, որ թաքուցաւ ինձ, ի գայթակղութենէ գործողին զանօրէնութիւն:
Անկցին ի ցանցս նորա մեղաւորք. միայն եմ ես, մինչեւ անցից:

ՍԱՂՄՈՍ ՃԽԱ
Ձայնիւ իմով ես առ Տէր կարդացի, ձայնիւ իմով զՏէր աղաչեցի:
Սփռեցից առաջի Տեառն զաղօթս իմ եւ զնեղութիւնս իմ առաջի Նորա պատմեցից:
Ի նուաղել յինէն հոգւոյ իմոյ Դու, Տէ՛ր, ծանեար զշաւիղս իմ. ի ճանապարհ, յոր եւ գնայի, թաքուցաւ ինձ որոգայթ:
Հայէի յաջմէ եւ տեսանէի, եւ ոչ ոք էր, որ ճանաչէր զիս. կորեաւ յինէն փախուստ իմ, եւ ոչ գտաւ խնդրող անձին իմոյ:
Աղաղակեցի առ Քեզ, Տէ՛ր, եւ ասացի. «Դու ես յոյս եւ բաժին իմ յերկրին կենդանեաց»:
Նայեա՛, Տէ՛ր, յաղօթս իմ, զի ես խոնարհ եղէ յոյժ. ապրեցո՛ զիս ի հալածչաց իմոց, զի հզօր եղեն քան զիս:
Տէ՛ր, հա՛ն ի բանտէ զանձն իմ. գոհանամ զանուանէ Քումմէ:
Եւ Քեզ սպասեն արդարք, մինչեւ հատուսցես:

Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Ալէլուիա, ալէլուիա:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Օրհնեալ Տէր, որ բնակեալդ ես ի բարձունս, եւ օրհնեալ են փառք մեծութեան Քո. որ հաստատեցեր զլուսաւորս ի բարձունս, ի յերկնից լոյս ծագեցեր ընդ ամենայն տիեզերս. արարեր զարեգակն լուսատու տուընջեան, զլուսինն եւ զաստեղս՝ լուսատու գիշերոյ, եւ զլոյս ճրագի: Դու ես լոյս գովելի, սուրբ եւ առաջին լոյսն. ի Քէն փախնու խաւարն, եւ զլոյս Քո կենդանի, Տէ՛ր, ծագեա՛ ի սիրտս մեր: Եւ մեք միաբան ասասցուք. օրհնեալ է անուն սուրբ փառաց Քոց. եւ Քեզ երգեմք զօրհնութիւն եւ զփառս Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյդ Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՔԱՐՈԶ
Հասեալքս ի ժամ երեկոյիս ամենեքեան համբառնալով զձեռս մեր՝ փառաւորեմք զՔեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, որ շնորհեցեր մեզ զտիւս խաղաղութեամբ անցուցանել եւ հասանիլ ի ժամ երեկոյիս: Արժանաւորեա՛ զմեզ, Տէ՛ր, սուրբ սրտիւ, հրեշտակային երգով գոհաբանութիւն մատուցանել Տեառն Աստուծոյ ամենակալիդ. կեցո՛ եւ ողորմեա՛: Ողորմեա՛ց մեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ըստ մեծի ողորմութեան Քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ:
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Հասեալքս ի ժամ երեկոյիս ամենեքեան անդադար փառաւորեմք զՀայր եւ զՈրդի եւ զՍուրբ Հոգիդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՄԵՍԵԴԻ
Տէր կարող եւ հզօր, Տէր կարող ի պատերազմի:
Տեառն է երկիր լրիւ իւրով, աշխարհ եւ ամենայն բնակիչք նորա:

Ուղիղ եղիցին աղօթք իմ
Որպէս խունկ առաջի Քո, Տէ՛ր:
Համբարձումն ձեռաց իմոց՝
Պատարագ երեկոյի:

ՔԱՐՈԶ
Ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն խաղաղութեան ամենայն աշխարհի եւ հաստատութեան սրբոյ Եկեղեցւոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն ամենայն սուրբ եւ ուղղափառ եպիսկոպոսաց զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն հայրապետին մերոյ տեառն (այս անուն) կենաց եւ փրկութեան հոգւոյ նորին զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն վարդապետաց, քահանայից, սարկաւագաց, դպրաց եւ ամենայն ուխտի մանկանց Եկեղեցւոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն բարեպաշտ թագաւորաց եւ աստուածասէր իշխանաց, զօրավարաց եւ զօրաց նոցին զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Վասն զի Տէրն ամենակալ հնազանդեցուսցէ առաջի նոցա զամենայն պատերազմունս թշնամեաց՝ զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Յաղագս հարց եւ եղբարց մերոց, որք ի գերութեան են եւ ի չար ծառայութեան, զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Յաղագս ճանապարհորդաց եւ նաւորդաց՝ խաղաղութեամբ հասանիլ ի նաւահանգիստն բարութեան, զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Յաղագս հիւանդաց եւ ամենայն վշտացելոց փութապէս առողջութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Յաղագս բարեխառնութեան օդոց, անձրեւաց քաղցրութեան եւ պտղոց առատութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Յաղագս ուխտաւորաց եւ պտղաբերից ի սուրբ Եկեղեցի Աստուծոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Եւ յաղագս այնոցիկ, որք մատնեալք են ի ձեռս անօրինաց վասն անուանն Քրիստոսի, զՏէր աղաչեսցուք:
Ազատեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Յաղագս հոգւոցն հանգուցելոց, որք ճշմարիտ եւ ուղիղ հաւատով ի Քրիստոս ննջեցին, զՏէր աղաչեսցուք:
Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Յաղագս փրկելոյ զմեզ Տեառն Աստուծոյ յերեւելի եւ յաներեւոյթ թշնամւոյն զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Բարեխօս ունիմք սուրբ զՄարիամ զԱստուածածինն՝ զփառաւորեալ եւ զօրհնեալ միշտ սուրբ Կոյսն, սուրբ զՅովհաննէս Մկրտիչն, սուրբ զՍտեփանոս Նախավկայն, սուրբ զառաքեալսն եւ զմարգարէսն, զարի եւ զյաղթող սուրբ զվկայսն եւ զմեծ խոստովանողն Քրիստոսի՝ զհայրապետն մեր զսուրբն Գրիգոր՝ Լուսաւորիչն Հայաստանեայց աշխարհի:
Յիշեսջի՛ք եւ զամենայն սուրբս, եւ նոքօք զՏէր աղաչեսցուք:
Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Զերեկս մերձեալ եւ զառաջիկայ գիշերս խաղաղութեամբ անցուցանել հաւատով՝ ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Զհրեշտակ խաղաղութեան՝ պահապան անձանց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Զքաւութիւն եւ զթողութիւն յանցանաց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Զսրբոյ խաչին մեծ եւ կարող զօրութիւն յօգնութիւն անձանց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Եւ եւս միաբան վասն ճշմարիտ եւ սուրբ հաւատոյս մերոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Զանձինս մեր եւ զմիմեանս Տեառն Աստուծոյ ամենակալին յանձն արասցուք:
Քեզ՝ Տեառնդ, յանձն եղիցուք:
Ողորմեա՛ց մեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ըստ մեծի ողորմութեան Քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ:
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:

ԱՂՕԹՔ
Լո՛ւր ձայնից մերոց, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ընկա՛լ զաղաչանս մեր, զհամբարձումն ձեռաց մերոց եւ զբանս աղօթից՝ սրբելով զերեկոյի պատարագս մեր ի հոտ անուշից ի հաճոյս Քեզ պատրաստել: Յաւե՛լ ի մեզ, Տէ՛ր ամենակալ, զհաւատ, զյոյս, զսէր եւ զամենայն գործս առաքինութեան, որպէս զի ըստ կամաց Քոց բարեսիրաց, միշտ կրօնաւորեալք բարեպաշտութեամբ ի տուէ եւ ի գիշերի, արժանաւորք եղիցուք յաղագս անձանց մերոց փրկութեան եւ վասն հոգեւոր կենացդ աղաչել զՔեզ, Տէ՛ր, եւ գտանել ի Քէն զշնորհս եւ զողորմութիւն. եւ գոհանալով փառաւորեսցուք զՀայր եւ զՈրդի եւ զՍուրբ Հոգիդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Աստուծոյ երկրպագեսցուք:

Քեզ երկիր պագանելով, Տէր Աստուա՛ծ մեր, գոհանամք զՔէն յաղագս խաղաղութեամբ անցուցանելոյ ի մէնջ զերկարութիւն տուընջեանս: Տո՛ւր մեզ, Տէ՛ր, աղաչեմք զՔեզ, զերեկս եւ զառաջիկայ գիշերս առանց մեղաց եւ առանց գայթակղութեան անցուցանել. հաստատուն կալ եւ մնալ ի հաւատ, ի յոյս, ի սէր եւ ի պատուիրանապահութեան Քո՝ խնդրելով զխաղաղութիւն ամենայն աշխարհի, եւ Եկեղեցւոյ Քում սրբոյ զհաստատութիւն, եւ անձանց մերոց զփրկութիւն: Որպէս զի ընդունելով ի Քէն զհայցուածս մեր՝ եւ զմեծ վայելչական փառաբանութիւն միշտ ի բարձունս առաքեսցուք ամենազօր տէրութեանդ, Քրիստոս Աստուա՛ծ մեր, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ԵՐԵՔՍՐԲԵԱՆ
Սուրբ Աստուա՛ծ, սուրբ եւ հզօր, սուրբ եւ անմահ, որ յարեար ի մեռելոց. ողորմեա՛ մեզ:
(Երիցս կրկնեա՛)

Փառաւորեալ եւ օրհնեալ, միշտ սուրբ Կոյս Աստուածածի՛ն Մարիամ, մա՛յր Քրիստոսի, մատո՛ զաղաչանս մեր Որդւոյ քո եւ Աստուծոյ մերոյ:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Փրկել զմեզ ի փորձութենէ եւ յամենայն վտանգից մերոց:

ՔԱՐՈԶ
Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Վասն լսելի լինելոյ Տեառն Աստուծոյ ձայնի աղաչանաց մերոց՝ բարեխօսութեամբ սուրբ Աստուածածնին, եւ իջանելոյ ի վերայ մեր ողորմութեան եւ գթութեան Տեառն Աստուծոյ:
Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՍԱՂՄՈՍ ՃԻ
Համբարձի զաչս իմ ի լերինս, ուստի եկեսցէ ինձ օգնութիւն:
Օգնութիւն ինձ ի Տեառնէ եկեսցէ, որ արար զերկինս եւ զերկիր:
Մի՛ տար ի սասանութիւն զոտն քո, եւ մի՛ ննջեսցէ պահապան քո,
Որպէս ոչ ննջէ եւ ոչ ի քուն երթայ պահապանն Իսրայելի:
Տէր պահեսցէ զքեզ եւ Տէր ընկալցի աջով ձեռամբ Իւրով:
Արեգակն ի տուէ զքեզ մի՛ մեղիցէ, եւ մի՛ լուսինն՝ ի գիշերի:
Տէր պահեսցէ զքեզ յամենայն չարէ, պահեսցէ Տէր զանձն քո:
Տէր պահեսցէ զմուտ եւ զել քո յայսմ հետէ մինչեւ յաւիտեան:

Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

«ՀԱՄԲԱՐՁԻ» ՇԱՐԱԿԱՆ

(Տրյ. Հմբ. Յարութեան աձ. Ա.)

Ընդ լուսանալ միաշաբաթին կանխեցին կանայքն ի գերեզմանն ի խնկել զանապական մարմինն:
Եւ գտին զվէմն բարձեալ ի դրանց գերեզմանին եւ լուեալ բարբառ հրեշտակէն, եթէ՝ «Յարեաւ Քրիստոս եւ խափանեաց զմահ»:
Եւ հանդիպեալ Քո, Տէ՛ր, առաքելոցն եւ տուեալ ողջոյն կենդանարար՝ առաքեցեր զնոսա ի փրկութիւն տիեզերաց:

ՔԱՐՈԶ
Խնդրեսցուք հաւատով միաբանութեամբ ի Տեառնէ, զի զողորմութեան զշնորհս Իւր արասցէ ի վերայ մեր: Տէրն ամենակալ կեցուսցէ եւ ողորմեսցի:
Կեցո՛, Տէ՛ր:

ԱՂՕԹՔ
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Թագաւո՛ր խաղաղութեան, օգնակա՛ն եւ փրկի՛չ անձանց մերոց, Քրիստոս Աստուա՛ծ մեր, պարսպեալ պահեա՛ զժողովուրդս Քո ընդ հովանեաւ սուրբ եւ պատուական խաչիւդ Քով ի խաղաղութեան: Փրկեա՛ յերեւելի եւ յաներեւոյթ թշնամւոյն: Արժանաւորեա՛ գոհութեամբ փառաւորել զՔեզ ընդ Հօր եւ ընդ Սրբոյ Հոգւոյդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն:

Հա՛յր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն Քո: Եկեսցէ արքայութիւն Քո: Եղիցին կամք Քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տո՛ւր մեզ այսօր: Եւ թո՛ղ մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի՛ տանիր զմեզ ի փորձութիւն: Այլ փրկեա՛ զմեզ ի չարէ: Զի Քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն:

ՆԱԽԱՏՕՆԱԿ

Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք. ընկա՛լ, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՇԱՐԱԿԱՆ

Օրհնութիւն սրբոց կուսանացն Հռիփսիմեանց դկ.

(Օրհ. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ., 1-34 տներ)

Անձի՛նք նուիրեալք սիրոյն Քրիստոսի, երկնաւոր նահատա՛կք եւ կուսա՛նք իմաստունք, ի պարծանս ձեր բարձրացեալ՝ տօնէ մայր Սիոն դստերօքն իւրովք:
Բարբառք երկնաւորք լցին զերկիր, քանզի հոտ անուշից բուրեցայք ի Քրիստոս, ողջակէ՛զք բանաւորք եւ զո՛հք փրկութեան եւ որո՛ջք անարատք՝ ընծայեալք Աստուծոյ:
Գեղեցկութիւնք մարմնաւոր պայծառութեան ձերոյ յիմարեցոյց զթագաւորն, եւ պակեան հեթանոսք. ի գեղ սքանչելի աստուածատուր կուսանացն տարփացեալ՝ զուարթունքն ընդ մարդկան տօնեցին:
Դարձեալ վերստին արարչագործ զօրութիւն, եւ դարձեալ Եդեմ աստուածատունկ զարդարի, քանզի ծառն կենաց տնկեցաւ ի դրախտին՝ բերելով մեզ պտուղ զերանելին Հռիփսիմէ:
Երկունք մահաբերք անիծիցն լուծան, եւ Ադամ վերստին աստուածակերպ ճոխանայ. փոխանակ Եւայի՝ դստերք նորա, մարտիրոսք եւ կուսանք ընծայեալք Աստուծոյ:
Զօրք հրեշտակաց ընդ մարդկան տօնեցին, եւ կանայք ի յերկինս գրեցան զինաւորք. կուսութեամբ ընդ մահու պատերազմեալք յաղթեցին՝ խաչակից լինելով կուսածին Արարչին:
Է զարմացումն եւ ի վեր քան զհրաշս խորհրդոց եւ բանից հրեշտակաց եւ մարդկան, քանզի Էնն Աստուած ամենազօր զօրութեամբն խոնարհեալ՝ տեսանէր զհանդէս կուսանացն:
Ընկերք միամիտք մարմնական կենցաղոյս, նահատակք հաւասարք եւ հոգւով միացեալք, միաբան ընթացեալք ի տեղի ճակատու՝ զինեցան հաւատով եւ կացին յանդիման:
Թուլացան կորովիք հաստաձիգ աղեղանց, եւ տկար կանայքն վառեցան զինու. թագաւորն պերճացեալ զօրութեամբ եւ փառօք, ի մանուկ ի կուսէն պարտեալ՝ ամաչէր:
Ժողովեալ բազմութեան ազգաց եւ ազանց՝ ոչ զօրէին առ մի նահատակ, քանզի հասեալ ի թիկունս աներեւոյթ օգնութիւնն՝ խորտակեաց յայտնապէս զգաղտնի պատերազմն:
Ի վերայ միոյ պատուական մարգարտի խաղացին ցնծալով ամենայն հեթանոսք. արեւմուտք յարեւելս ընթացեալ հասին՝ քարոզել յայտնապէս զչքնաղ տեսութիւն:
Լուան թագաւորք եւ լցան խնդութեամբ, որսալ յանձն առին զգաղտնի մեծութիւնն. պարգեւել իրերաց խոստանային բանիւք եւ ծածուկ հնարիւք գողանալ ի միմեանց:
Խորհուրդք հոգեւորք յղութեանցն յայտնէր, եւ երկունք փրկութեան աշխարհի ճեպէին, քանզի կամք վերին հրամանին քաղցրացեալ իջուցին ի վերուստ զպարգեւս փրկութեան:
Ծնան կուսանք ազգս բազումս, եւ մարք մանկունք զհրապարակս ծերոց. ի գիրկս սրբութեան աղօթից եւ պահոց աճեցին հաւատով՝ զարգացեալք ի Քրիստոս:
Կանայք պատուականք քաղաքաւ եւ ազգաւ, վաճառականք առատք անյայտ մարգարտին եդին զանձինս գրաւականս բազմաց եւ եղեն փրկանք անծանօթ աշխարհին:
Հռիփսիմէ՝ մեծ խորհուրդ եւ անուն ցանկալի, ընտրեալ ի յերկրի եւ դասեալ ընդ հրեշտակս. եղեր օրինակ սրբութեան կուսանաց, վարդապետութիւն արանց արդարոց:
Ձեզ նմանիլ կարօտին ամենայն հոգիք՝ միացեալք սրբութեամբ եւ սիրոյն Քրիստոսի, զի մահուամբ ձերով մեզ ճանապարհ հորդեցիք՝ ելանել ամենայն մարդոյ առ Աստուած:
Ղեկավարք ճարտարք հոգեւոր հմտութեամբ, թեթեւաբեռն մարմնով եւ մտօք սլացեալք. ընդ երկայն ասպարէզս ծովածուփ կենցաղոյս անվնաս նաւեցիք եւ հասիք առ Քրիստոս:
Ճշմարիտ որթոյն Քրիստոսի շառաւիղք եւ ողկոյզք՝ ճմլեալք երկնաւոր Մշակին. կոխեցայք ճգնութեամբ ի հնձանս ձեր, զի ուրախ լինիջիք անմահական բաժակաւն:
Մերժեցին զկարիս մարմնական կենցաղոյս, զի ծանեան, եթէ երազ է եւ սուտ պաճուճանք. ոչ հեշտացան ի գրգանս փափկութեան, իմացան, եթէ սնոտի է անցաւոր մեծութիւնս:
Յանդաստանս հոգեւորս աղօթից եւ պահոց վաստակեալք յուսով զամենայն ժամանակս, ժուժկալեալք փորձութեանց եւ պէս պէս լլկանաց եւ եղեալք ժառանգորդք անթառամ պսակին:
Նախանձելի յօրինեցին զառագաստ կուսութեան՝ նոր նորոգեալ արեամբ եւ հրով. մատնեցին զանձինս սուսերաց եւ ջահից եւ անշէջ լապտերօքն հետեւեալ՝ մտին յառագաստն:
Շինուածք երկնաւորք ի յերկրի հաստատեալք եւ արձանք լուսեղէնք ի յերկինս կանգնեալք՝ ինքեանք ելին եւ այլոց ցուցին զճանապարհս ցանկալի զվերինն Երուսաղեմի:
Ո՛վ զգաստութեան իմաստուն կուսանացն, որոց ոչ յաղթեաց հեղգութիւն եւ քուն, այլ արթունք եւ պատրաստք մնալով երկնաւոր հարսանեացն, զի մտցեն ի յառագաստ անմահ Փեսային:
Չունի ոք ի նոսա անուն չարութեան եւ ոչ նախատինս յիմար կոչելոյ. քանզի միով պնդութեամբ հոգւով արութեան միաբան քաջացան, առ հասարակ ցնծասցեն:
Պարակցեալք քաջազէն բռնութեամբ՝ ի յերկրէ ի յերկինս տարադէմ գնացին փախստեայք. ինքեանք ելին եւ մեզ ուսուցին բազում նեղութեամբ մտանել յայն հանգիստն:
Ջերմեռանդն աղօթիւք եւ սիրովն առ Աստուած հայցեցին զհնարս փրկութեան՝ բառնալով զխաւար դիւապաշտ մոլորութեանց յաշխարհէ, պայծառացեալք լուսովն, որ ի Հօրէ ծագեցաւ:
Ռահս յոլովս առաքինութեան յայտնեցին որդւոց մարդկան վերանալ յաշխարհէ՝ անստերիւր հոգեւորական վարուք ելանել ի բանակս երկնաւորս անմարմին հրեշտակացն:
Սոքա են քարինք սուրբք՝ հիմնեցեալք ի յերկրի, զոր կանխաւ տեսեալ՝ գուշակեաց մարգարէն. ի նոյն ի նիւթոյ շինեցաւ կաթուղիկէ Եկեղեցի՝ բարձրացեալ փառօք ի պարծանս խաչին:
Վասն ձեր, երանեա՛լ նահատակք, զօրք հրեշտակաց անմարմին զուարթնոցն ի յերկնից ի յերկիր հեղան, եւ մարդիկ խառնեցան ի գունդս զինուորաց Քրիստոսի Աստուծոյ:
Տօնեսցուք ստուգութեամբ ի հնձանս նոցունց, զի արբեալք լիցուք անմահական բաժակաւն, քանզի բաշխեն զբժշկութիւն հոգւոց եւ մարմնոց եւ զպարգեւս երկնաւորս սիրողաց իւրեանց:
Րաբունւոյն հրամանաւ աներեւոյթ ազդմամբ յարեւմտից յարեւելս եկեալ հասին, զի լուսով հրեշտակական վարուք կուսութեան փարատեցին զխաւար դիւապաշտ մոլորութեանցն:
Ցնծութեամբ տօնեսցուք զյիշատակս նոցունց, զի եւ նոցին հաղորդեսցուք փրկութեան՝ խնդրելով յԱրարչէն զպարգեւս երկնաւորս եւ զդասիլն ընդ նոսին ի յարկսն լուսեղէն:
Ւիւծեալք մաշեցան յուսացեալք ի մեծութիւն, եւ կանայք վեհազինք գերազանցեալք յաղթեցին. բուրվառք ոսկեղէնք հրով Հոգւոյն վառեցան՝ ջահազգեստեալք ի Քրիստոս եւ դասեալք ընդ հրեշտակս:

(Ողր. Հոգեգալստեան Դ աւուր դկ.)

Աղբի՛ւր կենաց, Բաշխո՛ղ շնորհաց, Հոգի՛դ՝ իջեալ ի բարձանց, զանապական պարգեւս Քո բաժանեցեր յառաքեալս։
Որ ի վերայ ջուրցն գոլով՝ ստեղծանէիր զարարածս, իջեալ ի ջուրս աւազանին՝ ծնանիս որդիս Աստուծոյ։
Որ զարդարեալ նորոգես միշտ զնոր Քո զԵկեղեցի, պէս պէս շնորհաց Քոց պարգեւօք փայլին մանկունք սորա։

(Տրյ. Հանգստեան դկ. Բ.)

Խնդրեմք ի Քէն, Թագաւո՛ր փառաց, Փառաւորեա՛լդ ի զուարթնոց. զննջեցեալսն մեր ընկա՛լ, մարդասէ՛ր Տէր, եւ հանգո՛ ընդ սուրբս Քո։
Յորժամ գաս փառօք Հօր՝ դատել զերկիր, արդարութեան Արեգա՛կն, զննջեցեալսն մեր ընկա՛լ, մարդասէ՛ր Տէր, եւ հանգո՛ ընդ սուրբս Քո։
Ի նստիլ Քո յատենի, Դատաւո՛ր ահեղ, Քրիստոս Փրկի՛չ մեր եւ Յո՛յս, զննջեցեալսն մեր ընկա՛լ, մարդասէ՛ր Տէր, եւ հանգո՛ ընդ սուրբս Քո։

(Օրհ. Վերափոխման սուրբ Աստուածածնին Բ աւուր դկ. Գ., 16-18 տներ)

Հոյլք վերին զօրացն իջեալ, շուրջ զԿուսիւն պար առեալ. զերգս օրհնութեան եղանակեալ, քաղցր ձայնիւ ակումբ առեալ. զեռահիւսեակն նուագեալ, զՄի Տէրութիւնն երգաբանեալ:
Ձայնակից նոցին եղեալ դասք երջանիկ պետացն ընտրեալ, ի Հոգւոյն վերաբերեալ, որք յընդհանուր աշխարհ սփռեալ. անմարմնոցն համաձայնեալ, զԿոյսն սուրբ օրհնաբանեալ:
Ղամբարափայլ ջահիւք լուցեալ, սուրբ կուսանացն գումարեալ, զերգս օրհնութեան նուագեալ ի պատիւ մօրն ամէնօրհնեալ. բարեբանեալ ես, Կո՛յս գովեալ, յորմէ Աստուած Բանն ծնեալ:

(Տրյ. Խաչվերացի շաբաթու դկ.)

Խաչի Քո, Քրիստո՛ս, երկրպագեն արարածք ամենայն, որ ի փրկութիւն մեզ կանգնեցաւ. սա եղիցի մեզ պահապան յաղթող՝ ապրեցուցանել զմեզ ի պատրանաց բանսարկուին:
Ի սմա բարձրացար, Բարձո՛ղդ անիծից, որ փառաւորեալդ ես ընդ Հօր, ժողովել զհեռացեալսն կենսաբեր փայտիւն, ապրեցուցանել զմեզ ի պատրանաց բանսարկուին:
Սովաւ լուսաւորեցան արարածք ամենայն, սմա սպասէին արգելեալքն ի մեղսասէր բանտին, որ ազատեաց զմեզ ի պատրանաց բանսարկուին:

Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ:

(Օրհ. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ., 35-րդ տուն)

Փառաց ի փառս բարձրացեալ՝ պարծին ի պատիւ եւ ի փառս երեսուն եւ եօթեանքն, քանզի այս է թիւ երանեալ կուսանացն, որք անթառամ պսակեցան յանվախճան յաւիտեան:

Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

(Օրհ. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ., 36-րդ տուն)

Քեզ, որ ցնծութիւնդ ես, Քրիստո՛ս Աստուած, եւ ուրախութիւն ամենայն արդարոց, քաղցրասցին վասն մեր աղաչանք սրբոցն՝ շնորհելով զթողութիւն մեր բազում յանցանացն:

(Հրց. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ.)

Այսօր զանյաղթելի սրբոյն Հռիփսիմեայ զյիշատակս տօնէ սուրբ Եկեղեցի՝ բարեբանելով ընդ անմարմնական զինուորութիւնսն զՏէր Աստուած հարցն մերոց:
Այսօր հրաւիրեցաւ յերկնից արքայութիւնն սուրբն Հռիփսիմէ եւ արիաբար ընդդիմամարտեալ՝ յաղթեաց բռնաւորին՝ խոստովանելով զՔրիստոս Թագաւորն զՏէր Աստուած հարցն մերոց:
Այսօր պայծառացեալ ի կամարս լուսեղէնս սուրբն Հռիփսիմէ եւ հիւսիսականաց տօնողաց ուսոյց փառաւորել Սուրբ զԵրրորդութիւնն զՏէր Աստուած հարցն մերոց:
Գ. ԶՏէր. ԶՔրիստոս Թագաւորն օրհնեցէ՛ք զՆա նոր երգով օրհնութեամբ:
Որ պայծառազգեաց վայելչութեամբ պսակեաց զսուրբն Հռիփսիմէ եւ զԳայիանէ, օրհնեցէ՛ք զՆա նոր երգով օրհնութեամբ:
Որոց վարդագոյն հեղմամբ սուրբ արեանցն նորոգեաց զաշակերտեալսն ի ձեռն սրբոյն Գրիգորի, օրհնեցէ՛ք զՆա նոր երգով օրհնութեամբ:

(Մեծ. դկ.)

Զքեզ, Աստուածածի՛ն, աղբի՛ւր անսպառ Լուսոյն, որ լուսաւորէ զհաւատացեալս, միաբանական ձայնիւ երգով մեծացուցանեմք:
Դու՝ պարծանք կուսութեան մարդկան, դու՝ ուրախութիւն հրեշտակաց, դու՝ բարձող անիծիցն, վասն որոյ զքեզ, Աստուածածի՛ն, մեծացուցանեմք:
Դու՝ ճշմարիտ արեւելք Արեգականն արդարութեան, յՈրմէ ծագեաց փրկութիւն տիեզերաց, միաբանական ձայնիւ երգով մեծացուցանեմք:

(Ողր. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ.)

Քրիստոս Աստուած բացեր զդուռն հաւատոյ սրբոյն Հռիփսիմեայ՝ խոստովանել զԱստուածութիւնդ Քո մարտիրոսութեամբ ի մէջ Հայաստանեայց:
Յաղթող զօրութեամբ պայծառացեալ ի կամարս լուսեղէնս ընդ անմարմնոց բազմութիւնսն՝ խոստովանելով զՔրիստոս Թագաւորն:
Ժողովեալքս հայցեմք բարեխօսութեամբ սրբոց Հռիփսիմեանցն. ընկա՛լ եւ զմեզ, Փրկի՛չ, յորդեգրութիւն ի դպրութեան կենաց:

(Տրյ. Սրբոցն Հռիփսիմեանց դկ.)

Պարկեշտ կանայքն սուրբն Հռիփսիմեանք եղեն սիրողք Քրիստոսի եւ ընկալան զանապական զպսակն:
Եղեն տաճար սրբութեան Որդւոյն Աստուծոյ՝ շինեալք ի վերայ հիման առաքելոց եւ մարգարէից:
Առաւել քան զլուսաւորս ի մէջ աստեղաց փայլին ի դասս հրեշտակաց դստերք վերինն Երուսաղեմի:

ՄԱՂԹԱՆՔ
Քրիստոս Աստուա՛ծ մեր, վասն սուրբ խաչի Քո պատուականի զխաղաղութիւն Քո տո՛ւր մեզ, Տէ՛ր:
Վասն սրբուհւոյ Աստուածածնին եւ Յովհաննու Կարապետին եւ սրբոյն Ստեփանոսի Նախավկային զխաղաղութիւն Քո տո՛ւր մեզ, Տէ՛ր:
Վասն սրբոց Քոց առաքելոց, մարգարէից, վարդապետաց, մարտիրոսաց, հայրապետաց, ճգնաւորաց, կուսանաց, միանձանց եւ երկնային զօրացն զխաղաղութիւն Քո տո՛ւր մեզ, Տէ՛ր:
Եւ վասն նախկին լուսաւորչացն մերոց Թադէոսի եւ Բարթողիմէոսի եւ սրբոց Յակոբեանց՝ երջանիկ առաքելոցն, եւ սրբոյն Գրիգորի մերոյ Լուսաւորչին եւ սրբոցն Յակոբայ Մծբնայ հայրապետին, Մարուգէի ճգնաւորին, Մելիտոսի եպիսկոպոսին եւ Գէորգայ զօրավարին, բարեխօսութեամբ, յիշատակաւ եւ աղօթիւք սրբոց կուսանացն Հռիփսիմեանց, որոց այսօր է յիշատակ, զխաղաղութիւն եւ զմեծ զողորմութիւն Քո պարգեւեա՛ մեզ, մարդասէ՛ր Տէր:

ՔԱՐՈԶ
Սուրբ ճգնաւորօքն աղաչեսցուք զՏէր, որք զչարսն պարտեցին, նեղութեանցն համբերեցին, լուսեղէն եւ երկնային անթառամ պսակացն արժանի եղեն: Աղօթիւք նոցա եւ բարեխօսութեամբ մեզ ողորմեսցի:
Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:

ԱՂՕԹՔ
Պսակիչ սրբոց Քրիստո՛ս, որ պսակես զսուրբս Քո եւ առնես զկամս երկիւղածաց Քոց եւ նայիս սիրով եւ քաղցրութեամբ յարարածս Քո. լո՛ւր մեզ յերկնից ի սրբութենէ Քումմէ բարեխօսութեամբ սուրբ Աստուածածնին եւ աղաչանօք ամենայն սրբոց Քոց եւ որոց այսօր է յիշատակ: Լո՛ւր մեզ, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛, ներեա, քաւեա՛ եւ թո՛ղ զմեղս մեր: Արժանաւորեա՛ գոհութեամբ փառաւորել զՔեզ ընդ Հօր եւ ընդ Սուրբ Հոգւոյդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն:

Հա՛յր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն Քո: Եկեսցէ արքայութիւն Քո: Եղիցին կամք Քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տո՛ւր մեզ այսօր: Եւ թո՛ղ մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի՛ տանիր զմեզ ի փորձութիւն: Այլ փրկեա՛ զմեզ ի չարէ: Զի Քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն: